Theo phản ánh của các giáo viên, cán bộ, nhân viên Thư viện - thiết bị trường học (sau đây gọi tắt là cán bộ, nhân viên) trên địa bàn huyện Như Thanh, trong nhiều năm qua, hàng trăm trường hợp hợp đồng lao động với UBND huyện đột nhiên có những thay đổi mà bản thân họ rất lo lắng.
Quyết định thỏa thuận hợp đồng giáo viên ngoài biên chế của UBND huyện Như Thanh (Thanh Hóa).
Qua tìm hiểu được biết, trong khoảng từ năm 2007 - 2009, UBND huyện Như Thanh thực hiện ký hợp đồng lao động với nhiều giáo viên, cán bộ, nhân viên tại các đơn vị trường học từ bậc học Mầm non đến THCS trên địa bàn. UBND huyện Như Thanh đã ban hành các Quyết định về việc hợp đồng giáo viên ngoài biên chế đối với 181 người. Hầu hết những giáo viên hợp đồng ở các môn đặc thù. Ngoài ra, UBND huyện Như Thanh cũng có Quyết định về việc thỏa thuận hợp đồng cán bộ, nhân viên Thư viện - Thiết bị trường học đối với 22 người.
Trong đó, thời hạn hợp đồng giáo viên thường là 10 tháng, còn cán bộ, nhân viên là 12 tháng. Ban đầu, những trường hợp lao động này được hưởng chế độ phụ cấp 700.000đ/tháng. Chế độ bảo hiểm xã hội (BHXH) và bảo hiểm y tế (BHYT) là do cá nhân tự nguyện. Cũng có những Quyết định có nội dung đề cập đến chế độ BHXH, BHYT thực hiện theo quy định hiện hành của nhà nước nhưng lại được tính vào chế độ phụ cấp hàng tháng của người lao động.
Đến năm 2011, mức thù lao đối các giáo viên, cán bộ, nhân viên thuộc đối tượng hợp đồng được nâng lên 1.200.000đ. Tiếp đó, mức thù lao phụ cấp được nâng lên 1.600.000đ và đến năm học 2015 - 2016 là 2.000.000đ. Tất nhiên, các chế độ đóng BHXH và BHYT cá nhân người lao động tự chịu trách nhiệm.
Quyết định về việc thỏa thuận hợp đồng cán bộ, nhân viên Thư viện - thiết bị trường học của UBND huyện Như Thanh
Chế độ phụ cấp thù lao thì rất ít ỏi, người lao động lại phải tự đóng BHXH 100% mà không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ thêm nào của UBND huyện Như Thanh. Trong khi đó, công việc của họ chẳng khác nào những giáo viên thuộc diện biên chế. Điều đó ảnh hưởng rất nhiều đến đời sống cũng như thực hiện các chế độ bảo hiểm của người lao động.
Không được người sử dụng lao động đóng BHXH, những trường hợp giáo viên, cán bộ, nhân viên hợp đồng còn phải trích một phần phụ cấp để tham gia BHXH trong 10 tháng theo Quyết định, 2 tháng còn lại trong năm, những trường hợp này phải tự bỏ tiền túi để tham gia BHXH tự nguyện cho đủ thời gian đóng bảo hiểm mà mình đang theo. Như vậy, người lao động thiệt đơn, thiệt kép.
Tuy khó khăn, vất vả với đồng lương bèo bọt, nhưng gần chục năm qua, những giáo viên, cán bộ, nhân viên hợp đồng vẫn cần mẫn lao động, công tác và cống hiến cho ngành giáo dục huyện Như Thanh. Với họ đã thừa sự thiếu thốn, thiếu sự đủ đầy, nhưng vì yêu nghề, tin và hi vọng một ngày nào đó được vào biên chế nên họ luôn nhiệt tình cống hiến. Ngoài thời gian công tác ở trường, nhiều giáo viên đã lăn lộn mưu sinh bằng nhiều nghề khác nhau để kiếm thêm thu nhập trang trải cho cuộc sống của mình.
Giáo viên hợp đồng của UBND huyện Như Thanh
Ngoài việc không tham gia đóng BHXH cho người lao động, UBND huyện Như Thanh còn không ký hợp đồng lao động cụ thể với giáo viên và cán bộ, nhân viên. Qua việc chỉ ký tiếp nhận mà không ký hợp đồng lao động với giáo viên và cán bộ, nhân viên, rõ ràng UBND huyện Như Thanh đã vi phạm quy định của Bộ Luật lao động.
Hơn nữa, từ năm 2007 đến nay, hàng năm UBND huyện Như Thanh đều ban hành các Quyết định về việc hợp đồng giáo viên ngoài bên chế và Quyết định về việc thỏa thuận hợp đồng cán bộ, nhân viên nhưng lại không thực hiện chế độ đóng BHXH cho người lao động là vi phạm quy định của Luật BHXH. Cụ thể tại Khoản 1, Điều 2, Luật BHXH năm 2006 quy định: Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc là công dân Việt Nam, bao gồm: Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ ba tháng trở lên…
Thời gian gần đây, UBND huyện Như Thanh lại có động thái thu lại các Quyết định đã ban hành trước đó và đưa ra một bản hợp đồng lao động với thời hạn 3 tháng để những giáo viên, cán bộ nhân viên ký vào. Ban đầu, nhiều giáo viên nghĩ huyện thu lại Quyết định để hoàn thiện việc thực hiện chế độ chính sách đối với giáo viên nên đã ký và hợp đồng được “gom” lại nộp lên cấp trên, còn người lao động chỉ được xem qua. Tuy nhiên, trước động thái bất bình thường này nên nhiều giáo viên đã không ký vào hợp đồng lao động mới.
Việc làm không minh bạch của UBND huyện Như Thanh khiến hàng trăm giáo viên, cán bộ, nhân viên cảm thấy hoang mang, lo lắng.
Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Lê Văn Hùng - Chủ tịch UBND huyện Như Thanh cho biết: “Hiện nay thanh tra đang làm việc để có chỉ đạo chung của cả tỉnh, chúng tôi vẫn hợp đồng bình thường cả”.
Liên quan đến bản hợp đồng mới đối với giáo viên, cán bộ, nhân viên, ông Hùng giải thích như thế là giáo viên ký hợp đồng lao động với hiệu trưởng nhà trường để nhận tiền công. Huyện không ký nữa mà giao cho các trường. Các trường cần thiết thì hợp đồng để các thầy cô giáo giúp nhà trường một số việc này, việc kia...